Finanse piłkarskie – wartości rynkowe zawodników

Temat wartości rynkowej poszczególnych klubów przewijał się już na tej stronie wielokrotnie jednak nigdy jeszcze nie poświeciłem mu więcej czasu i analizy. Do tej pory w swoich modelach stosowałem liczbę wartości klubów piłkarskich jako zmienną, która reprezentowana była jako jedna wartość. Przeglądając natomiast dane dotyczące finansów klubowych można dojść do wniosku, że istotnym staje się rozbicie jej na poszczególnych graczy w drużynie. Na przestrzeni sezonów kwoty określające wartość danych piłkarzy zmieniają się za sprawą wielu rożnych czynników. Mimo, że jest to dosyć interesujące nie chciałbym tu zastanawiać się teraz dlaczego i jak oszacowywane są te wartości. W tym materiale chciałbym spojrzeć wyłącznie na fakty, dane i przedstawić je na prostych wykresach. Nie znajdziecie tutaj zaawansowanej analizy danych ale mam nadzieję, że może zwróci to u Was uwagę na coś szczególnego albo po prostu utwierdzi Wasze przekonania dotyczące pieniędzy w futbolu.

Dane standardowo pobrane zostały ze strony transfermarkt.com. Wykorzystałem do tego celu również standardowo sellenium w pythonie a do kodu zainteresowanych odsyłam na mojego githuba. Wykresy i prostą analizę przeprowadziłem w R. To chyba tyle od strony technicznej. Głównym założeniem będzie oczywiście wykorzystanie zebranych danych do modeli przewidywań wyników meczów piłkarskich jednak zanim się tym zajmę na poważnie podzielę się z Wami kilkoma wykresami, które uznałem za ciekawe. Gdyby natomiast, ktoś z Was był zainteresowany danymi w surowej formie to proszę o kontakt, bez problemu się podzielę z racji tego na to że sam je podebrałem od transfermakt.

Nie zanudzając już szczegółami przejdźmy do to co interesujące, czyli jak wyglądają wartości rynkowe piłkarzy w poszczególnych klubach. Wybrałem jedynie te kluby które w mojej subiektywnej opinii okazały się najbardziej insertujące. Dla wybranych lig stworzyłem wykresy dla wszystkich klubów – zainteresowanych pozostałymi odsyłam do komentowania. Muszę dodać jeszcze jeden istotny fakt. Aktualnie trwa we wszystkich analizowanych ligach okienko transferowe, dlatego obecności i wartości danych zawodników są aktualne na dzień 23 lipca 2021. Wszystko co dzieje się w ostatnich dniach nie będzie miało tutaj swojego odzwierciedlenia.

Premier League

Zaczniemy od piłki angielskiej. Na początek wykres sumy zawodników z całej ligi po sezonach.

• 

Rekordowym sezonem okazał się 2018/19. Co ciekawe w ostatnich latach nie obserwujemy takiego systematycznego wzrostu jak choćby w latach 2010-2015. Od sezony 2015/16 tempo wzrostu wartości ligi pod względem zawodników zdecydowanie przyspieszyło. Od 4 lata jednak można zaobserwować utrzymanie się wartości na podobnych poziomach. We wspomnianym sezonie 2018/19 wartość wszystkich zawodników w lidze wynosiła ponad 9.35 mld €.

Przejdźmy jednak o poziom niżej do poszczególnych klubów. Aby nie zaburzać widoczności wykresu wybrane zostały tylko „najbogatsze” pod tym względem kluby w lidze.

• 

• 

Na pierwszym wykresie można z łatwością zauważyć wyróżniający się sezon 2018 który stanowi peak dla prawie wszystkich wybranych klubów. Zaskakujący wydaje się drastyczny spadek Chelsea po tym sezonie. Liderem pod względem wartości pozostaje bez zmian od 2017/18 Manchester City. Bardzo solidny trend wzrostowy utrzymuje natomiast Leicester. Jeśli chodzi jednak o największą wartość średniego procentowego wzrostu na przestrzeni 10 ostatnich sezonów przoduje Brighton oraz Southampton. Średnio sezon do sezonu zaliczają wzrost wartości zawodników w klubie o 60%! Najgorzej pod tym względem wypada City, Newcastle oraz Arsenal.

Przeanalizujmy zatem wybrane kluby i poszczególnych zawodników. Na wstępie jednak zaznaczę jedną uwagę. Na wykresach przedstawieni są wyłącznie zawodnicy którzy w danym sezonie występowali w danym klubie. Wypożyczenia lub inne „przerwy” w reprezentowaniu klubu nie zostały uwzględnione.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• W Arsenalu w ostatnich latach jedynie Saka może się pochwalić znacznym wzrostem wartości rynkowej, reszta zawodników zdecydowany regres na czele z Aubameyangiem.
• Brighton dokonuje bardzo ciekawych transferów od roku 2018. Większość zawodników podnosi swoją wartość w tym klubie. Należałoby wyróżnić w tym miejscu Lamtey’a oraz Bissoume, któzy stają się perełkami pod tym względem w klubie.
• W drużynie Chelsea na pierwszy plan wysuwa się olbrzymi wzrost wartości Edena Hazarda od sezonu 2012/13 aż do 2018/19 kiedy to przeszedł do Realu Madryt (ciekawy jestem jak ta linia będzie wyglądała na wykresie Realu później analizowanego). Co ciekawe N’Golo Kante zaliczył solidny spadek, z drugiej jednak strony Mount awansował z okolic 40 na 75 mln €.
• Praktycznie wszyscy wybrani zawodnicy w Leicster charakteryzują się pięknym wzrostem wartości na przestrzeni ostatnich sezonów. Wręcz wzorowy przyrostem charakteryzują się tacy zawodnicy jak Mahrez, Maguire, Ndidi, Tielemans, Maddison czy Barnes. Drużyna wygląda pod tym względem wręcz fenomenalnie.
• Trio Salah, Mane oraz Firmino zaliczyło dosyć spory spadek wartości ostatnimi laty, co przekłada się na cały Liverpool pod względem wartości rynkowej. Pierwszy z nich ma najbardziej stromą linię spadku. Z wybranych zawodników obecnie grających w drużynie jedynie Robertson może pochwalić się wzrostem lub utrzymaniem się swojej wartości odkąd przeszedł na Anfield.
• Manchester City to podobnie jak Liverpool inna skala wartości aniżeli chociażby Brighton. Phil Foden na tę chwilę jest jednym zawodnikiem (z tych najdroższych), którego wartość wzrasta z roku na rok. Ponadto dosyć znaczny spadek zaliczył KDB oraz Sterling w ostatnich latach.
• Bardzo interesująco przedstawia się natomiast linia Paula Pogby. Od sezonu 2012/13 kiedy odszedł on z Old Trafford jego wartość rynkowa wzrosła o około 70 mln € będąc poza klubem. Z aktualnych zawodników grający dla Manchesteru United dobrze pod względem wzrostu wartości wyglądają Bruno Fernandes, Rashford oraz Greenwood. Z drugiej jednak strony, przykładowo David de Gea będącym wycenianym jako jeden z najdroższych bramkarzy w sezonie 2017/18, w kolejnych zalicza znaczne spadki swojej wartości.
• Southampton podobnie jak Brighton charakteryzuje się bardzo pozytywnym trendem wzrostowym na czele z Virgilem van Dijkiem, Schneiderlinem oraz Mane. W ostatnich sezonach wartości zawodników w tym klubie utrzymują się na podobnych poziomach, a najwyżej wycenianymi są James Ward-Prowes, Jan Bednarek, Danny Ings oraz Che Adams.

La Liga

• 

Podobnie jak w Premier League, w Hiszpanii sezon 2018/19 by rekordowym pod względem wartości zawodników. W kolejnych sezonach sukcesywnie wartość ta wynosiła coraz mniej. We wspomnianym sezonie wartość sumy zawodników w całej lidze wynosiła ok. 6,12 mld €. W porównaniu do ligi angielskiej wartość ta jest zdecydowanie mniejsza. Moi przypuszczeniem takiego obrotu sprawy jest fakt znacznie większej przepaści finansowej miedzy klubami z topu a tymi notowanymi niżej. Dodatkowo pod względem wartości rynkowej na pierwszy plan wysuwają się jedynie 3 drużyny w lidze. W lidze angielskiej różnice te są mniejsze jeśli chodzi o chociażby 7 najwyżej wycenianych zespołów.

• 

• 

Analizując kolejne wykresy potwierdziły się moje przypuszczenia co do większej różnicy rynkowej miedzy Realem, Barceloną i Atletico Madryt a całą resztą ligi. Luka ta zwiększała się na przestrzeni ostatnich lat. Warto zaznaczyć, że Atletico Madryt od 10 lat zwiększyło tempo wzrostu swojej wartości co pozwoliło dołączyć do Realu i Barcelony pod względem finansowym. Co ciekawe to właśnie Barcelona, Atletico, Real oraz Valencia zaliczyły stosunkowy największy spadek od sezonu 2018/19. Drużyny takie jak Sevilla, Athletic, Real Sociedad oraz Villarreal utrzymują się w trendzie wzrostowym od 10 sezonów, czyli początku naszej analizy. Te kluby zaliczyły jedynie kilka stosunkowo bardzo małych spadków na przestrzeni ostatnich lat.

Kiedy wygenerowałem wykres średniego procentowego wzrostu wartości piłkarzy w klubie w lidze hiszpańskiej musiałem dwa razy sprawdzić czy nie zaszła jakaś pomyłka związana z Cadizem. Jednak nie. Klub w ostatnich 10 sezonach zaliczył średni procentowy wzrost w okolicach 220%! Zawdzięczają to przede wszystkich rekordowemu sezonowi 2016/17 kiedy to zaliczyli wzrost wartości z 800tys do 12 mln €. Bardzo dobrze pod tym względem wypada również Deportivo Alaves. Ponad 30% średni wzrost wartości zaliczyły również Sociedad, Elche, Granada, Getafe oraz Celta Vigo. Najgorzej pod tym względem wypadają, bez zaskoczenia, najbogatsze kluby takie jak Valencia, Real i Barcelona, jednak wartości nominalne są nieporównywalne do reszty.

• 

• 

• 

• 

• 

• W Atletico Madryt zawodnikiem, który widnieje na wykresie od początku analizowanych sezonów a do tego zalicza bardzo solidny trendem wzrostowy swojej wartości rynkowej jest Koke. Poza nim warto wyróżnić również Griezmanna, Hernandeza oraz Llorente. Jesli chodzi o Saula to jego maksymalna wartość rynkowa przypada na wielokrotnie wspomniany już tutaj sezon 2018/19.
• Wszyscy z wybranych zawodników w drużynie Cadiz mogą pochwalić się wyłącznie wzrostem swojej wartości rynkowej. Taka charakterystyka była zatem główną przyczyną do tak rekordowego wskaźnika wartości średniego procentowego wzrostu w ostatnich latach. Po prostu fenomenalne.
• W Barcelonie skala wartości nominalnych jest zdecydowanie większą niż w Cadiz a większość z zawodników przewyższa wartość klubu z południa Hiszpanii. Interesujące jest jednak to, że praktycznie wszystkie ostatnie transfery zaliczyły w kolejnych sezonach spadki wartości, nie świadczy to bynajmniej o dobrej polityce transferowej. Najgorzej pod tym względem wypada Couthino, Dembele oraz Griezmann. W obecnym sezonie jednym z najwyżej wycenianych zawodników jest Pedri, któremu już po Euro 2020 podskoczyła wartość rynkowa na transfermarkt. Jestem bardzo ciekawy jak rozwinie się kariera tego młodego zawodnika.
• Na samej górze wykresu Realu Madryt przoduje Cristiano Ronaldo. Nikt jak do tej pory nie osiągnął podobnych poziomów wartości w klubie. Pozytywnym akcentem w drużynie ostatnimi laty jest Varane oraz Casemiro. Przykładem nieudanego transferu może być chociażby Eden Hazard. Wielu zawodników, podobnie jak w Barcelonie traci na wartości w ostatnich sezonach.
• Sevilla pod względem wzrostu wartości wygląda bardzo dobrze. Większość zawodników zaliczyło spory wzrost wartości. Piłkarzami z bardzo stromą linią wzrostu są np. Kounde, Pablo Sarabia, Wissam Ben Yedder, Vitolo ale również Grzegorz Krychowiak.

Bundesliga

Kolejną z analizowanych lig będzie liga niemiecka.

• 

• 

W odróżnieniu od dwóch poprzednio analizowanych lig, w Bundeslidze rekordowym sezonem pod względem sumy wartości rynkowej wszystkich zawodników był sezon poprzedni czyli 2020/21. W zeszłym sezonie suma wszystkich zawodników w lidze przekroczyła 4,6 mld €, co nie wydaje się tak imponującą liczbą w porównaniu do Premier League. Wzorowy trend wzrostowy utrzymuje się w Bayernie, Borussi oraz RB Lepisku. Najwyżej wycenianym klubem pozostaje niezmiennie do 2012 roku Bayern Monachium.

• 

W statystyce średniego procentowego wzrostu wartości piłkarzy w klubie zdecydowanym liderem jest RB Leipzg. Średnio rok do roku wartość piłkarzy w tym klubie rośnie o ponad 100%! A biorąc pod uwagę również fakt, że ten klub plasuje się w czołówce najwyżej wycenianych klubów ten wyczyn staje się jeszcze bardziej znaczący. Może to stanowić poważny wzór i punkt odniesienia dla pozostałych zespołów. Kolejne zespoły w tej statystyce to Union Berlin, Eintracht Frankfurt oraz Arminia Bielefeld. Co ciekawe, w przeciwieństwie do najbogatszych klubów z La Liga oraz Premier League topowe drużyny z Bundesligi notują znaczący średni wzrost wartości.

• 

• 

• 

• 

• Wyróżniony wcześniej zespól Union Berlin jest miejscem gdzie najdrożsi zawodnicy tego zespołu notują sukcesywnie wzrost swojej wartości grając w tym klubie. mJednym z najwyżej wycenianych zawodników w Berlinie jest Tymoteusz Puchacz. Najdroższym natomiast jest Marvin Friedrich.
• W Bayernie Monachium wielu zawodników jest wycenianych aktualnie powyżej 50 mln €. Największy rajd do góry w ostatnich latach zaliczył Joshua Kimmich oraz Alphonso Davies. Robert Lewandowski najwyżej wyceniany był w sezonie 2017/18 kiedy to jego wartość rynkowa wynosiła 90 mln € , aktualnie jest to 60 mln €.
• Borussia Dortmund w chwili generowania wykresu posiadała dwóch zawodników wycenianych powyżej 100 mln €. W tej chwili jest nim tylko i wyłącznie Eling Haaland, wyceniany na 130 mln €. Sancho przeszedł już oficjalnie do Manchesteru United w momencie pisania tego wpisu. Borussia może pochwalić się wypromowaniem takich zawodników jak Dembele, Aubameyang, Pulisic, Lewandowski, Hakimi oraz właśnie wspomniany Sancho. Zanotowali oni imponujący wzrost swojej wartości.
• Spora część najdroższych zawodników z RB Leipzig charakteryzuje się wręcz stromą linią wzrostu swojej wartości rynkowej. Niebywałymi wartościami wzrostowymi charakteryzują się tacy zawodnicy jak Naby Keita, Timo Werner, Upamecano oraz Dani Olmo. Istna maszynka do wynoszenia zawodników na nowe poziomy swojej wartości.

Pozostałe ligi

Udostępnię również wykresy dla dwóch lig, które mnie osobiście interesowały przed tworzeniem analizy. Nie będę rozpisywał się na ich temat bardziej szczegółowo, postawię to Wam. Jeśli zauważycie jakieś ciekawe zależności w tych ligach, ale również i tych poprzednich, bardzo chętnie poczytam o Waszych opiniach w komentarzach.

Ekstraklasa

Nie mogło zabraknąć naszej rodzimej Ekstraklasy. Oczywiście poziomy cenowe są zupełnie na innym poziomie niż poprzednio jednak nie zmienia to faktu, że mamy u siebie wiele ciekawych perełek.

• 

• 

• 

W Ekstraklasie podobnie jak w Bundeslidze to ostatni sezon okazał się rekordowy pod względem ogólnej wartości zawodników w lidze. W sezonie 2020/21 wartość ta wyniosła 300 mln €. Najwyżej wycenianymi klubami jest Lech Poznań, Legia Warszawa oraz ostatnimi latami Pogoń Szczecin. Co ciekawe trzecim najwyżej wycenianym w poprzednim sezonie w lidze był Raków Częstochowa. Zespół ten plasuje się również w czołówce jeśli chodzi o średni procentowy wzrost ostatnimi laty. Najlepszym jednak klubem pod tym względem jest Warta Poznań, która zalicza średnio pond 320% wzrost wartości swojej drużyny w ostatnich 10 sezonach. Niebywałe. Najgorzej pod tym względem wypada Wisła Kraków oraz Zagłębie Lubin.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Primeira Liga

Liga portugalska interesowała mnie pod analizowanym względem od samego początku gdyż uchodzi za „wylęgarnie talentów” (podobnie zresztą jak holenderska). Sprawdzimy zatem jak to wygląda biorąc pod uwagę liczbowe wartości w tej lidze. Panuje przecież ogólna opinia znaczących zysków za jakie sprzedają swoje gwiazdy kluby z Portugalii. Czas skonfrontować to z liczbami.

• 

• 

• 

Sezon 2020/21 był rekordowym pod względem wartości w Portugalii (prawie 1,33 mld € ). Podobne wartości osiągane zostały już w sezonie 2018/19. Zdecydowanymi liderami pod względem finansowym są: Benfica, FC Porto oraz Sporting Lizbona. Spore wahania wartości tych klubów na przestrzeni ostatnich sezonów spowodowane są zapewne polityką transferową. Przyjrzymy się temu bliżej za chwilę na wykresach poszczególnych zespołów. Czwartym zespołem w lidze z dosyć dużą przewagą nad następnymi zespołami jest Sporting Braga. Pod względem średniego wzrostu wartości w ostatnich latach Boavista nie ma sobie równych w Portugalii z wynikiem około 250%. Przyznam się szczerze, że spodziewałem się znacznie bardziej wyrównanego parametru dla wszystkich zespołów w lidze. Standardowo najbogatsze kluby zaliczają najmniejsze średnie wzrosty w ostatnich latach.

• 

• 

• 

• 

Podsumowanie

Muszę przyznać, że analiza danych finansowych sprawiła mi dosyć dużą frajdę. Znalazłem wiele ciekawych zależności. Znalazły się również jakieś małe rozczarowania ale prawdopodobnie miałem błędne założenia. Generalnie mam już ogólne spojrzenie jeśli chodzi a analizowany temat. Mogę z czystym sumieniem przejść do wykorzystania tych danych w modelach. Zastanawiam się ciągle jak to zrobić dobrze, mam parę pomysłów, którymi mam nadzieje niedługo się z Wami podzielę. Na ten moment to by było na tyle z mojej strony. Tak jak już wspomniałem wcześniej – zachęcam do podzielenia się swoimi uwagami w komentarzach. Chętnych jeśli chodzi o dane oraz wykresy dla poszczególnych klubów również zapraszam do kontaktu. Może macie jeszcze inne spojrzenie na ten temat. Jestem ciekawy Waszych spostrzeżeń. Jeśli w czymś pomogłem i zaciekawiłem to bardzo się cieszę.